materiały o kanonizacji świętych z 2003 roku
męczennicy ziemi chełmskiej i podlaskiej
Uchwała Świętego Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego
W Imię Ojca i Syna i Świętego Ducha!
Na początku trzeciego tysiąclecia Łaski Pańskiej Kościół prawosławny w Polsce zbiera owoce Boskiego zasiewu, ubogaconego świadectwem wiary i męczeństwa prawosławnego ludu Chełmszczyzny i Podlasia.
Ziemia Chełmska i Podlaska, która Świętą Wiarę Prawosławną przyjęła tysiąc lat temu, w swej historii niejednokrotnie przeżywała okresy dramatyczne i tragiczne. Jednak zawsze była wierna Chrystusowi i Świętemu Kościołowi dzięki wstawiennictwu Tej, która cudowną Ikonę Swoją prawosławnym przodkom naszym na Górze Chełmskiej darowała. Nawet w najtrudniejszych momentach, gdy wydawało się, iż światło Świętej Wiary Prawosławnej już zgasło, zachowywała ona dziedzictwo św. księcia Włodzimierza Wielkiego. Po okresach doświadczeń i ciemności powracała do światła wiary, wydając wyznawców i męczenników, których imiona zna jedynie sam Pan. Okresem szczególnych doświadczeń stał się dla Chełmszczyzny i Podlasia wiek XX, gdy krew męczenników znowu zrosiła tę Ziemię.
Dramat Świętego Prawosławia na Ziemi Chełmskiej i Podlaskiej dopełnił się. "Przeżywamy - pisali w 1944 r. synowie tej Ziemi - straszne i tragiczne wydarzenia, które rzekami krwi i ogniem pożarów zalewają męczeńską Ziemię Chełmsko-Podlaską... Ostatnie dni przyniosły dla wielu wieniec męczeństwa, najwyższego oddania Bogu i bliźnim". Kościół prawosławny Chełmszczyzny i Podlasia, wówczas niemal całkowicie zniszczony, dał światu nowych męczenników i wyznawców, krew których jest obecnie fundamentem Jego odnowy.
Znosząc prześladowania i śmierć, zachowywali oni wiarę, miłość i nadzieję. Nie pałali żądzą zemsty, z pokorą i modlitwą przyjmowali męczeńską śmierć. Oddali Chrystusowi to, co mieli najcenniejszego – własne życie.
Zachowaliśmy pamięć o ich męczeństwie. Świadek tych wydarzeń i arcypasterz tej Ziemi - hierarcha chełmski i podlaski Hilarion w swym orędziu na święto Zesłania Świętego Ducha w 1944 r. pisał: "Głęboko wierzę, że wielu z zamordowanych duchownych mojej diecezji zostanie zaliczonych przez nasz Kościół do zastępu świętych". Minione półwiecze nie sprzyjało ogłoszeniu ich świętymi. Pamięć o nich przetrwała jednak u synów i córek naszego Kościoła.
Zgodnie ze Świętą Tradycją Kościoła prawosławnego po zbadaniu materiałów dotyczących bogobojnego życia i męczeńskiej ich śmierci Święty Sobór Biskupów PAKP jednomyślnie:
-
Ustanawia Sobór Świętych Męczenników Chełmskich i Podlaskich, włączając do niego Tych, których imiona znamy i Tych, których imiona nie są znane, a wiadome jedynie Bogu Wszechmogącemu.
-
Zalicza do grona Świętych Męczenników Chełmskich i Podlaskich:
-
ks. protoprezbitra płk. Bazylego Martysza (Teratyń, 4 maja 1945 r.),
-
ks. prot. Pawła Szwajko i jego matuszkę Joannę (Grabowiec, 28 sierpnia 1943 r.),
-
ks. Mikołaja Holca (Nowosiółki, 2 kwietnia 1944 r.),
-
ks. Lwa Korobczuka (Łasków,10 marca 1944 r.),
-
ks. Piotra Ohryzko (Czartowiec,10 kwietnia 1944 r.),
-
ks. Sergiusza Zacharczuka (Nabróż,6 maja 1943 r.),
-
mnicha Ignacego (Monaster w Jabłecznej,9/10 sierpnia 1942 r.)
-
-
Uznaje szczątki nowo kanonizowanych świętych za święte relikwie i nakazuje oddawać im cześć. Szczątki świętych, których imion nie znamy pozostawić woli Bożej.
-
Zalicza nowo kanonizowanych kapłanów do grona męczenników-kapłanów (swiaszczennomuczenikow), natomiast nowo kanonizowanych mnichów - do grona męczenników-mnichów (prepodobnomuczenikow).
-
Zatwierdza tekst troparionu, kondakionu i wieliczanija Soboru Świętych Męczenników Chełmskich i Podlaskich. Nabożeństwa ku ich czci należy sprawować według "Ogólnej Minei" ("Obszczej Miniei").
-
Ustanawia ogólnokościelne święto Soboru Świętych Męczenników Chełmskich i Podlaskich na pierwszą niedzielę czerwca.
-
Ustanawia święta ku czci znanych z imienia męczenników na dzień ich śmierci lub na inne dni związane z ich życiem. Decyzję o tym podejmuje biskup diecezjalny.
-
Zatwierdza ikonę Soboru Świętych Męczenników Chełmskich i Podlaskich.
-
Postanawia opublikować żywoty Świętych Męczenników Chełmskich i Podlaskich.
-
Postanawia kontynuować gromadzenie materiałów w celu przeprowadzenia kolejnych procesów kanonizacyjnych.
-
Postanawia ogłosić o radosnym akcie zaliczenia do grona Świętych Męczenników Chełmskich i Podlaskich wiernym naszego Kościoła i wyznacza uroczystości kanonizacyjne na dzień 8 czerwca 2003 r. w Chełmie Lubelskim.
-
Postanawia poinformować o kanonizacji Męczenników Chełmskich i Podlaskich zwierzchników bratnich Lokalnych Kościołów Prawosławnych i prosić o włączenie ich do dyptychów świętych.
Za wstawiennictwem Soboru Świętych Męczenników Chełmskich i Podlaskich, stojących przed Tronem Najwyższego i wznoszących modlitwy za Naród i Ziemię Ojczystą, za Kościół prawosławny niech Wszechmocny Pan umocni naszą wiarę i ześle swoje błogosławieństwo. Amen.
+ SAWA, Prawosławny Metropolita Warszawski i całej Polski,
+ SZYMON, Arcybiskup Łódzki i Poznański,
+ ADAM, Arcybiskup Przemyski i Nowosądecki,
+ JEREMIASZ, Arcybiskup Wrocławski i Szczeciński,
+ ABEL, Arcybiskup Lubelski i Chełmski,
+ MIRON, Biskup Hajnowski,
+ JAKUB, Biskup Białostocki i Gdański,
+ GRZEGORZ, Biskup Bielski.