Święty kapłan-męczennik Paweł wraz ze świętą męczennicą Joanna (Szwajko)

W 1893 r. we wsi Zabłotce (pow. Brody) w rodzinie Szwajków urodził się św. męczennik Paweł. Po nauce w szkołach świeckich wstąpił do Seminarium Duchownego w Jekaterynosławiu (dzisiejszy Dnipropetrowsk), które ukończył w czerwcu 1918 r. Wkrótce powrócił w rodzinne strony.

W wieku 30 lat Paweł zawarł związek małżeński z 24-letnią Joanną (z Łotockich) w cerkwi św. Mikołaja we wsi Gaje Lewiatyńskie (pow. krzemieniecki) na Wołyniu. Towarzyszka życia świętego pochodziła właśnie z tej miejscowości. Posiadała wykształcenie ekonomiczne - była absolwentką Szkoły Handlowej. Młodzi ludzie, połączeni sakramentem miłości, stworzyli mały Kościół wspólnie niosąc trudy i radości życia rodzinnego.

Wkrótce poświęcili swoje życie służbie Kościołowi prawosławnemu, gdy św. Paweł z rąk metropolity Dionizego przyjął we wrześniu 1924 r. święcenia diakońskie i kapłańskie, te ostatnie w cerkwi św. Jana Teologa w Chełmie. Św. Joanna wiernie wspierała swego męża-kapłana w trudnej pracy na niwie Chrystusowej. Pierwszą placówką duszpasterską nowo wyświęconego o. Pawła stała się parafia w Potoku Górnym na Biłgorajszczyźnie.

Po kilku latach, pod koniec 1927 r., kapłan został skierowany przez Kościół na Łemkowszczyznę. Prowadził tam pracę duszpasterską wśród Łemków, powracających do wiary swych dziadów - Prawosławia. Na Łemkowszczyźnie służył m. in. we wsiach Świątkowa Wielka i Desznica (pow. Jasło).

W dramatycznym okresie prześladowań Prawosławia na Chełmszczyźnie w 1938 r. 44-letni duchowny powrócił tu wraz ze swą małżonką i objął parafię prawosławną w Siedliskach na Zamojszczyźnie. W tych trudnych chwilach, gdy zmuszano prawosławnych do porzucenia swego Kościoła, o. Paweł wytrwale umacniał swych parafian w wierze prawosławnej.

Lata wojny - to dalszy okres służby o. Pawła w różnych parafiach Chełmszczyzny (m. in. w Śniatyczach), nierzadko w atmosferze wrogości wobec Prawosławia. Wraz z żoną Joanną doświadczył napadu, grabieży, pobicia. W 1943 r. został skierowany do pracy duszpasterskiej do Grabowca (pow. hrubieszowski). Właśnie tutaj, wraz ze św. męczennicą Joanną, św. męczennik Paweł znalazł drogę ku chwale. W dniu święta Zaśnięcia Bogarodzicy przyjęli oni wieniec męczeństwa, znosząc okrutne cierpienia ze strony oprawców.