Białostocka Ikona Bogarodzicy
/Biełastokskaja Ikona Bogorodicy/

Białostocka Ikona Bogarodzicy znajduje się w Soborze św. Mikołaja w Białymstoku, z prawej strony, pomiędzy ikonostasem i miejscem, gdzie spoczywają relikwie św. męczennika młodzieńca Gabriela.

Wzorem do napisania tej ikony była cudotwórcza Supraska Ikona Bogarodzicy. Na początku XVII w. Ławrę Supraską zajęli unici i stąd prawosławni zostali pozbawieni tak szanowanej świętości. Wówczas postanowiono sporządzić kopię Supraskiej Ikony Bogarodzicy. Pracę poręczono bliżej nie znanemu pisarzowi ikon. Wywiązał się on ze swego zadania nienagannie. Ikonę uroczyście poświęcono i umieszczono w cerkwi prawosławnej w Białymstoku. Podobnie jak wcześniej do Supraśla, teraz do Białegostoku, zaczęli przybywać z modlitwą liczni pielgrzymi.

Ikona znajdowała się w Białymstoku ponad półtora wieku. Początkowo spoczywała w niewielkiej starej cerkwi, a następnie, po zbudowaniu w latach 1843-1846, w soborze św. Mikołaja, poświęconym przez odnowiciela prawosławia na Podlasiu metropolitę Józefa Siemaszkę. Ikona była główną świętością miasta. Modliła się przed nią m.in. rodzina Romanowych z carem
Mikołajem II, podczas pobytu w Białymstoku w 1897 r. Przed ikoną każdego dnia służono molebny, a w drugi czwartek po Świętej Trójcy ściągały tu z okolicznych miasteczek i wsi tysiące pielgrzymów. Tego dnia po Świętej Liturgii głównymi ulicami miasta przechodziła procesja z Białostocką Ikoną Matki Bożej.

W 1915 r. podczas I wojny światowej wycofujący się w głąb Rosji prawosławni uciekinierzy zabrali ze sobą cudowną ikonę Bogarodzicy. Po wojnie nie powróciła już na swoje dawne miejsce. Zachowało się jednak kilka wiernych kopii tej ikony, na podstawie których po II wojnie światowej sporządzono nową Białostocką Ikonę Bogarodzicy. Ikona ta oświęca sobą białostocki sobór św. Mikołaja i przyciąga do niego liczne rzesze pielgrzymów.

Święto Białostockiej Ikony Bogarodzicy obchodzone jest w drugi czwartek po święcie Świętej Trójcy.


Jarosław Charkiewicz