Ikona Bogarodzicy "Trójręka"
/Ikona Bożijej Matieri "Trojeruczyca"/

Ikona Matki Bożej "Trójręka" znajduje się w serbskim Monasterze Chilendarskim na Świętej Górze Atos. O powstaniu tej ikony zachowała się następująca historia.

W VIII w. w Bizancjum panował ikonoklazm. Obrońcą kultu ikon był św. Jan z Damaszku. Kalif, za namową cesarza Lwa III rozkazał, by św. Janowi ucięto prawą rękę pod pretekstem, iż jest organizatorem spisku. Po wykonaniu rozkazu rękę powieszono na miejskim placu. Wieczorem tego samego dnia św. Jan uprosił kalifa, by oddał mu rękę. Następnie przyłożył ją do rany i zaczął modlić się do Matki Bożej, wierząc w jej pomoc i miłosierdzie. W swej modlitwie św. Jan obiecał poświęcić resztę życia wychwalaniu Bogarodzicy. Zmęczony cierpieniem zasnął. We śnie objawiła mu się Matka Boża, która powiedziała: "Jesteś uleczony. Pracuj teraz szczerze swą ręką". Gdy św. Jan obudził się ujrzał, iż jego ręka jest cała i zdrowa. Z radością wzniósł obie dłonie ku ikonie Matki Bożej, dziękując jej słowami "Przez Ciebie Łaski Pełna raduje się całe stworzenie" ("O Tiebie radujetsia Błagodatnaja wsiakaja twar").

Wkrótce Jan pozostawił swe rodzinne strony i udał się do Jerozolimy. Tam w Ławrze św. Sawy Uświęconego złożył święcenia zakonne, a na pamiątkę cudu umieścił przy przyniesionej ze sobą cudownej ikonie wykonaną ze srebra rękę. Od tego momentu ikonę zaczęto nazywać "Trójręka".

W XIII w. św. Sawa Serbski przeniósł ikonę do Serbii, skąd wywieziono ją do Monasteru Chilendarskiego na Świętej Górze Atos. Od XVII w. w monasterze tym nie ma ihumena, a tylko namiestnik. Rolę przełożonego wspólnoty pełni sama Matka Boża, a Jej ikona "Trójręka" w głównej świątyni monasteru zajmuje miejsce ihumena.

Ikony Matki Bożej "Trójręka" szczególnie znane są w Rosji i Serbii.

Święto Ikony Matki Bożej "Trójręka" obchodzone jest 28 czerwca/11 lipca i 12/25 lipca.


Jarosław Charkiewicz