Już po raz IV, z błogosławieństwa Jego Ekscelencji Najprzewielebniejszego abp. Abla, ordynariusza diecezji lubelsko-chełmskiej, trzeci weekend stycznia dla mieszkańców królewskiego miasta Sandomierz i okolicznych miejscowości został przeznaczony na wysławianie Nowonarodzonego Bogomłodzieńca w kolędach i prawosławnych hymnach Bożego Narodzenia.

Wpisawszy się w rytm rokrocznych miejscowych wydarzeń spotkanie zbiera pokaźną liczbę sympatyków wschodniej tradycji śpiewu kolędniczego, którzy gremialnie zbierają się w Zamku Kazimierzowskim w Sandomierzu. 

Spotkanie rozpoczęło się od oficjalnego przywitania zaproszonych gości. Następnie Krzysztof Kwiecień, kierownik Portu Kultury, działającego w strukturach Sandomierskiego Centrum Kultury, prowadzący uroczystość, przywitał oficjalnie zebranych, starostę sandomierskiego Stanisława Masternaka, przewodniczącego Rady Powiatu Tomasza Huka, burmistrza miasta Sandomierza Marka Bronkowskiego i inicjatora przeglądów proboszcza Parafii Prawosławnej pw. św. św. Równych Apostołom Braci Cyryla i Metodego w Sandomierzu ks. Marcina Chyla.  Kolejno konferansjer przedstawił zebranym historię Chóru Państwowej Artystycznej Szkoły Dziecięcej w Parachońsku na Białorusi. Zespół artystyczny muzyki ludowej składa się z uczniów w wieku od 9 do 16 lat. Skład zespołu periodycznie się zmienia w związku z ukończeniem przez uczniów szkoły artystycznej. Absolwenci zostają zastąpieni nowymi uczniami. Zespół dzieli się na grupy: wokalną i orkiestrową. Głównym zadaniem grupy orkiestrowej jest towarzyszenie zespołowi wokalnemu, a także samodzielne wykonywanie utworów instrumentalnych. Tematyką występów są pieśni białoruskie i tańce. Uczestnicy zespołu grają na następujących instrumentach muzycznych: bajan, akordeon, harmoszka, skrzypka, gitara basowa, bęben, tamburyn, trójkąt, różne instrumenty akustyczne, dudoczka, duda. Grupa wokalna wykonuje muzykę ludową, wykorzystując barwy melodii lokalnych, wywodzących się od babć i dziadków, uzupełniając tańcem i umiejętnościami scenicznymi. Zespół poprzez swoje występy rozpowszechnia i utrwala tradycje unikalnej kultury Polesia. Ten mały teatr muzyki ludowej w sposób wesoły i humorystyczny daje ludziom wszystko, co najlepsze w białoruskich zwyczajach, tradycjach, piosenkach i tańcach.

Po przedstawieniu zebranym historii nastąpił moment samego występu. Po każdym wykonanym utworze zebrani licznie nagradzali chórzystów brawami, dając świadectwo wysokiego profesjonalizmu choreografii i talentów wokalnych młodzieży. 

Po zakończeniu występu chóru z Białorusi na scenę wkroczył Męski Chór Wojskowy „Stratos”. Podobnie wzorem wcześniejszego, spiker przedstawił historię chóru. Chór rozpoczął swoją działalność w grudniu 2015 r. w dniu święta Wprowadzenia do Świątyni Bogurodzicy, kiedy to w sali parafialnej Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego odbyło się pierwsze zgrupowanie. Męski Chór Wojskowy „Stratos” (z gr. stratós – armia) funkcjonuje z błogosławieństwa Jego Ekscelencji, Arcybiskupa Wrocławskiego i Szczecińskiego Jerzego, Prawosławnego Ordynariusza Wojskowego. Kontynuuje tradycje swoich poprzedników: chóru Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego i parafialnego chóru warszawskiej kaplicy wojskowej pw. św. kapłana i męczennika Bazylego (Martysza), patrona ordynariatu. Członkami chóru są oficerowie, żołnierze, studenci wyższych uczelni, w tym słuchacze wojskowych akademii oraz osoby świeckie i pasjonaci śpiewu cerkiewnego. Obecnie Męski Chór Wojskowy „Stratos” prowadzi aktywną działalność w sferze muzyki cerkiewnej, zapewniając liturgiczną oprawę chóralną podczas uroczystości religijnych, wojskowych i patriotycznych z udziałem najwyższych władz państwowych, wojska i wysokich dostojników z zagranicy. W przeciągu niespełna dwóch lat istnienia chór zdążył zaprezentować się licznemu gronu odbiorców, m.in. podczas Wieczoru Kolęd na Uniwersytecie Zielonogórskim, na XXII edycji Międzynarodowego Festiwalu Kolęd Wschodniosłowiańskich w Terespolu, w 2. Wałbrzyskich Spotkaniach z Muzyką Cerkiewną, czy podczas uroczystej Boskiej Liturgii w ramach Międzynarodowej Konferencji Prawosławnych Kapelanów Wojskowych w Warszawie. Chór dał również koncert środowisku wojskowemu na Wieczorze Kolęd w Klubie Centrum Szkolenia Żandarmerii Wojskowej w Mińsku Mazowieckim, dobroczynnie zaśpiewał pensjonariuszom Prawosławnego Domu Pomocy Społecznej „Betania” w Stanisławowie i podczas Koncertu Charytatywnego w Teatrze Kamienica w Warszawie jesienią 2017 roku.  Choć domeną repertuaru chóru „STRATOS” jest muzyka cerkiewna i kolędy, to wiadomym jest, że chór nie stroni od klimatu pieśni żołnierskich i melodii ludowych Kresów wschodnich. Kierownikiem i dyrygentem zespołu jest kapelan Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego ks. prot. kpt. Łukasz Godun. Wykonania chóru „Stratos” ukazały zebranym kolędy w nieco odmiennej formie, wyszczególniając chociażby kolędę „Wśród nocnej ciszy” okresu międzywojennego z tekstem żołnierskim. Szczególnie docenione aplauzem były wykonania partii solowych.

Na zakończenie emocjonującego wydarzenia głos zabrał proboszcz parafii prawosławnej. Podziękował podmiotom współtworzącym koncert. Wyraził szczególną wdzięczność zebranej publiczności, dzięki której duchowny otrzymuje mobilizację do organizacji takich przedsięwzięć.

Patronaty honorowe objęli: Marszałek Województwa Świętokrzyskiego Adam Jarubas, burmistrz miasta Sandomierza Marek Bronkowski, starosta powiatu sandomierskiego Stanisław Masternak.

Organizatorem koncertu była Parafia Prawosławna pw. św. św. Równych Apostołom Braci Cyryla i Metodego w Sandomierzu. Partnerami wspomagającymi organizację koncertu byli: Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, Urząd Miasta Sandomierza, Starostwo Powiatowe w Sandomierzu, Sandomierskie Centrum Kultury, Muzeum Okręgowe w Sandomierzu.

Elementem towarzyszącym koncertowi była prezentowana we foyer zamku wystawa podróżnika Ryszarda Biskupa pt. „Ławry, Skity, Surpy, Chramy”.

Fot. SCK, Ewelina Ura-Kamińska